Naturalne wody mineralne

Naturalne BIRSZTAŃSKIE wody mineralne

Na Litwie znana i eksploatowana jest woda trzech rodzajów: 1) niezawierająca specyficznych składników; 2) z bromem oraz 3) siarczkowa.
Woda mineralna należąca do grupy balneologicznych niezawierająca specyficznych składników jest napotykana na całym terytorium kraju na różnej głębokości, różni się jedynie stopniem mineralizacji oraz składem.
Według mineralizacji woda pitna dzielona jest na następujące rodzaje: o słabej mineralizacji (1-5 g/l), o średniej mineralizacji (5-15 g/l), o wysokiej mineralizacji (15-35 g/l) i solanki (>35 g/l). W zależności od składu najczęściej jest chlorkowa i siarkowa. Siarkowa woda mineralna napotykana jest w północnej i północno-zachodniej części kraju, gdzie występują skały gipsowe z okresu permu i dewonu. Im głębiej woda zalega pod ziemią, tym wyższa jest w niej zawartość rozpuszczonych składników chemicznych oraz temperatura.
W 1382 r. po raz pierwszy w źródłach historycznych pojawiła się wzmianka o Birsztanach. Zwiadowcy Zakonu Krzyżackiego poinformowali wielkiego mistrza, że nad Niemnem natknęli się na „osadę nad słoną wodą“. Tymi wodami o właściwościach leczniczych miasteczko zaczęło przyciągać przybyszy znacznie wcześniej, niż oficjalnie założono uzdrowisko Birsztany.
Woda mineralna w okolicach Birsztan zalega na warstwach skał z kambru, triasu, kredy i czwartorzędu. Uzdrowisko liczy 13 odwiertów eksploatacyjnych. Woda, która z nich jest wydobywana, zaliczana jest do dwóch kategorii - niezawierająca specyficznych składników (chlorkowo-sodowa) i z bromem.

Woda pitna z Birsztan
Woda dostarczana do pijalni i rozlewni wody mineralnej w Birsztanach ma słabą i średnią mineralizację, nie zawiera specyficznych składników (chlorkowo-sodowa).
Żółtej Pijalni sanatorium „Tulpės“ z głębokości 125 m wydobywa się wodę mineralną „Vytautas“ o ogólnej mineralizacja ponad 8 g/l. Skład jonów wyraża wzór M. G. Kurłowa;
W pijalni sanatorium „Versmė“ również można spróbować wody mineralnej „Vytautas“, która jest jednak wydobywana z innego odwiertu - z głębokości 60 m. To właśnie ta woda jest rozlewana do butelek i nasycana dwutlenkiem węgla, co pozwala na zachowanie przez dłuższy czas właściwości chemicznych. Ogólna mineralizacja wody wynosi 7,5 g/l. Skład jonów;

Picie wody mineralnej „Vytautas“ zalecane jest przy leczeniu: 
- przewlekłego zapalenia błony śluzowej żołądka przy obniżonej lub normalnej sekrecji soków żołądkowych oraz kwasowości. Zaleca się picie wody schłodzonej (16º-18º С), wolno, małymi łykami 10-15 minut przed jedzeniem. Ilość 100-250 ml.
- przewlekłego zapalenia błony śluzowej żołądka przy nadmiernej sekrecji soków żołądkowych i (lub) zwiększonej kwasowości. Zaleca się picie wody ciepłej, większymi łykami i dość szybko 1-1,5 godziny przed jedzeniem. Ilość 100-250 ml.
- przewlekłego zapalenia woreczka żółciowego przy osłabionej jego funkcji motorycznej. 
Zaleca się picie wody schłodzonej (160-180º C), w średnim tempie 40-45 minut przed jedzeniem. Ilość 100-250 ml.
- przewlekłego zapalenia woreczka żółciowego przy jego podwyższonej funkcji motorycznej. Zaleca się picie wody ciepłej, w średnim tempie 40-45 minut przed jedzeniem. Ilość 100-250 ml.
W rozlewni wody mineralnej w Birsztanach obecnie rozlewa się i dostarcza na rynek naturalną wodę mineralną o trzech nazwach;

Naturalna woda mineralna „Vytautas“ - pierwsza i najstarsza litewska woda mineralna jest rozlewana do butelek poczynając od 1924 r. Jest to woda mineralna, zawierająca największą ilość pożytecznych dla organizmu składników mineralnych, dlatego szczególnie korzystnie wpływa na zdrowie. Neutralna woda mineralna (pH 7,1) jest wydobywana z głębokości 60 m. Więcej informacji www.vytautas.eu.
Naturalna woda mineralna o nazwie „Birutė“ znana jest od 1922 r. Od dawna jest to symbol młodości, witalności i czystości. Mimo iż woda „Birutė“ zawiera dość dużą ilość rozpuszczonych składników mineralnych (mineralizacja wody sięga 2,7 g/l), ma dość lekki i delikatny smak. Lekko alkaliczna (pH 7,5) woda trafia do konsumentów z głębokości 54 m. Więcej informacji www.birute.eu.

Woda wykorzystywana w zabiegach 
Mineralizacja wody używanej zewnętrznie (w zabiegach balneologicznych) zaczyna się od 10 g/l. Taka woda jest dzielona na: wodę o słabej mineralizacji (10-20 g/l), wodę o średniej mineralizacji (20-40 g/l) i wodę o wysokiej mineralizacji (40-80 g/l). Mineralizacja wody powyżej 80 g/l negatywnie wpływa na serce, układ krwionośny, nerwowy i inne narządy, pojawiają się destrukcyjne zmiany skórne. Woda o średniej mineralizacji stanowi optymalne rozwiązanie w leczeniu wielu chorób. Przy zewnętrznym stosowaniu wody mineralnej (w kąpielach, basenie) organizm poddawany jest działaniu mechanicznemu (hydrostatyka), termicznemu i chemicznemu.
W zabiegach balneologicznych w lecznicach uzdrowiska Birsztany wykorzystywana jest woda z bromem o średniej mineralizacji. W takiej wodzie mięśnie się rozluźniają, wzmacniają ścianki naczyń krwionośnych, rozszerzają pory skóry, wzmacnia przepływ krwi oraz procesy przemiany materii, pogłębia się oddech, poprawia przyswojenie tlenu. Woda mineralna dodatnio wpływa na układ odpornościowy, łagodzi ból i stany zapalne. W lecznicach sanatoriów zabiegi z wykorzystaniem wody mineralnej są stosowane przy leczeniu chorób peryferyjnego układu nerwowego, stawów i kręgosłupa, przewlekłych chorób narządów wewnętrznych i skóry, stanów neurotycznych, zespołu przewlekłego zmęczenia.
W lecznicach sanatorium „Tulpės“ w zabiegach balneologicznych wykorzystywana jest woda mineralna „Vaidilutė“, wydobywana z głębokości 306 m. Mineralizacja danej wody sięga prawie 27 g/l;
W lecznicach sanatorium „Versmė“ wykorzystywana jest woda mineralna o tej samej nazwie co sanatorium - „Sanatorijos „Versmė“. Jej ogólna mineralizacja wynosi nieco ponad 22 g/l. Woda z zawartością cennych minerałów jest wydobywana z głębokości 315 m. Obecnie jest to w Birsztanach najgłębszy czynny odwiert.

Źródła: 
Gailius R., Grigelis A., Jankauskas T. ir kt. Lietuvos geologija - Mineralinio ir gydomojo požeminio vandens ištekliai (Litewska geologia - zasoby podziemnej wody mineralnej i leczniczej). Vilnius, Mokslo ir enciklopedijų leidykla, 1993.